Mijn ongeboren kind had een groeiachterstand

Onzekerheid, zenuwslopend en vooral heel veel tranen. In een relatief korte periode van 7 weken gingen er allerlei gevoelens door mijn lichaam. Allerlei gedachten door mijn hoofd. Als je hoort dat je kindje niet goed groeit in je buik en dus een achterstand heeft, dan staat de wereld even op zijn kop. Ik kreeg heel veel vragen en schreef om die reden deze blog. Let wel: dit is mijn ervaring, de informatie die de gynaecologen, verloskundigen, echoscopistes over mijn zwangerschap aan ons vertelden. Iedere zwangerschap is anders, dus ook als jouw kindje een groeiachterstand had. 

Groeiachterstand: wat is dat nu precies? Hoe ontstaat het?
Je wil niet weten hoeveel ik destijds Google raadpleegde. “Buik aan de kleine kant”, “hoofdje baby te smal”, “buikje blijft achter in groei” etc…  Dus even wat feitelijke informatie op rij.

“Een kind in de baarmoeder groeit normaal als de moeder, het kind en de moederkoek (placenta) gezond zijn. Een storing in één van deze factoren kan de groei negatief beïnvloeden. Een groeiachterstand ontstaat in de meeste gevallen door een verminderde werking van de placenta. De innesteling van de placenta in de baarmoeder aan het begin van de zwangerschap is belangrijk. Ook de ontwikkeling van de verbinding tussen de moederkoek en de bloedvaten in de baarmoeder is van groot belang. Een verstoring hierin begrenst de groei van je kind. Naarmate het in de tweede helft van je zwangerschap groter wordt, kan op de placenta een bepaald moment tekort schieten. Hierdoor vertraagt de groei van het kind. De belangrijkste organen, zoals het hart, de hersenen en de bijnieren blijven voldoende bloed krijgen. Vooral de schedel groeit hierdoor beter dan de buik. Dit is zichtbaar op de echografie. Een groeiachterstand kan alleen vastgesteld worden door middel van vervolgonderzoeken (herhaalde echografieën).

Een oorzaak is niet altijd te vinden. Er zijn een aantal (risico)factoren die een groeiachterstand kunnen veroorzaken. Denk hierbij aan:
– De moeder rookt
– de moeder gebruikt alchohol, drugs of medicijnen (intxicaties)
– een infectie
– chromosoomafwijkingen
– groeiafwijkingen die voorkwamen in een eerdere zwangerschap
– nierziekten
– hoge bloeddruk bij de aanstaande moeder
– stress.

Op het gebied van groei is bewaking van de conditie van je ongeboren kind het belangrijkste onderdeel. Als blijkt dat een ongeboren kind een groeiachterstand heeft ga je de ziekenhuismolen in. Soms word je opgenomen, maar dat doen ze alleen als het echt niet anders kan. De gynaecoloog bepaalt wat de juiste behandeling is. Over het algemeen wordt geprobeerd de zwangerschap zo lang mogelijk te laten duren.” (bron: St. Elisabeth ziekenhuis)

Het ziekenhuistraject
Wij gingen een traject in met intensieve controle.  Niet meteen. Want de eerste keer dat ik naar het ziekenhuis werd gestuurd voor een groeiecho met 30 weken zwangerschap, hadden we niet verwacht te horen te krijgen dat haar hoofdje wat aan de kleine kant was. Niet leuk om te horen, maar dat kan ook genetisch bepaald zijn. Stephan en ik hebben ook geen heel groot hoofd. Twee weken later kregen we te horen bij de volgende groeiecho dat haar hoofdje goed in het lijntje groeide, maar het lijntje van het buikje toch af ging nemen. Dat wilde ze niet zien. Vanaf dat moment sloeg de onzekerheid toe. Met tranen over mijn wangen liep ik naar buiten. Stephan stelde mij gerust, dat we in goede handen waren. Uiteraard zat het ons niet lekker. Ik nam veel rust en gelukkig ging ik al snel met verlof. Dan zou ik ook geen werk meer aan mijn hoofd hebben.

Groeiecho’s
De echo’s gaven informatie over de conditie, grootte en de groei van Naomi. Het maken van een (groei) echo vindt ongeveer één keer per twee weken plaats. De reden hiervan is dat een (groei)echo na een week niet veel zin heeft, omdat het best kan zijn dat een kindje pas de week daarna een groeispurtje maakt. Kortom dan weet je eigenlijk nog niets. Twee weken is de marge. Naomi groeide één keer 200 gram in twee weken, toen waren we heel blij. Maar daarna stagneerde de groei volgens de metingen….

Flowmeting en hoeveelheid vruchtwater
Verder wordt de hoeveelheid vruchtwater in de gaten gehouden en vindt er een zogenaamde flowmeting plaats. Dit meet de bloeddoorstroming in de navelstreng naar de placenta. Hoe beter die is, hoe beter de mogelijkheden van je kind om te groeien. Die flowmeting kon niet beter en ik had meer dan genoeg vruchtwater. Gelukkig, de placenta deed gewoon haar werk. Toch groeide ze niet zoals ze zouden willen…

Een hartfilmpje (ctg)
Een hartfimpje (ctg) van je kind biedt inzicht in de conditie van de baby. Deze wordt daarom vaak iedere dag, in ons geval om de dag, gemaakt. Zoals ik eerder schreef kun je ook opgenomen worden, verplichte bedrust. De effectiviteit daarvan is niet aangetoond. Wel is bekend dat heel druk bezig zijn, slechte invloed heeft op de groei van een baby in de buik.

Eerste tekenen verslechtering conditie
De eerste tekenen van verslechtering conditie van de baby is het afnemen van beweging in je buik. Er werd bij mij ook echt gezegd dat ik dan aan de bel moest trekken. Zoals jullie hier konden lezen startte mijn verlof in het ziekenhuis doordat ik haar niet voelde bewegen. Uiteraard weet iedere zwangere vrouw dat naarmate het einde van je zwangerschap nadert, je baby minder ruimte heeft en daardoor minder beweegt of anders beweegt. Je weet zelf precies of de bewegingen van je baby kloppen, zo wist ik dat dit echt niet hoorde. Toch bewoog ze na ruimt twee uur, maar vanaf dat moment werd de controle intensiever en als snel werd duidelijk dat ik de 40 weken niet zou halen, maar richting een ingeleide bevalling ging.

Groeiachterstand Naomi
Wat de oorzaak bij mij is geweest is niet bekend. Maar door meerdere echo’s werd duidelijk dat Naomi niet zo goed groeide als ze hoorde te doen. Immers zat ze met de 20 weken prima op het gemiddelde (P50) en zo’n 12 weken later op P13 en dat daalde tot P7 met 37 weken zwangerschap. De flowmeting was iedere keer perfect. Dus Naomi kreeg voldoende voeding via de navelstreng. Ook had ik meer dan voldoende vruchtwater. Fijn, want anders had de draaipoging ook niet plaats kunnen vinden door de stuitligging.

Met het bovenstaande heb ik al wat vragen beantwoord. Hieronder beantwoord ik de andere vragen die ik heb gekregen.

Had je zelf meteen het gevoel dat je kindje aan de kleine kant was?
Nee. Ik had het gevoel dat het gewoon goed zat met ons kindje. Maar naarmate we steeds vaker in het ziekenhuis kwamen, kwam er meer onzekerheid. Ik vertrouwde nog steeds op een goede zwangerschap en dat God ons bij stond en we waren in ieder geval onder goede controle in het ziekenhuis.

Kunnen ze wel goed meten als je kindje in stuit ligt? Want ze was toch zo’n 400 gram zwaarder dan ze hadden gemeten.
Een kindje dat in stuit ligt, ligt het niet op de natuurlijke manier. Het hoofdje zit boven je navel. Aangezien Naomi altijd in stuit lag tijdens de echo’s, hebben ze constant dezelfde metingen gehad. Uiteraard blijft het mensenwerk, want 1 mm ernaast meten geeft al een andere uitkomst. Echter meten ze een aantal keer en daar pakken ze een gemiddelde van. Op die manier heb je een zo goed mogelijk beeld. Ze woog inderdaad zwaarder. De dag na de bevalling kwam de echoscopiste langs voordat we naar huis gingen. Zij zei ook: “gelukkig was ze toch zwaarder dan ik had gemeten. Fijn dat ze gezond is en een mooi gewicht voor de termijn van 37+1.” Wie weet heeft ze nog een groeispurtje gehad. Of hebben ze al die tijd verkeerd gemeten. Dat zullen we nooit weten.

Neem je het ziekenhuis niet kwalijk dat ze eigenlijk langer in je buik had kunnen blijven?
Dat neem ik ze zeker niet kwalijk. Natuurlijk heb ik ook gedacht dat ze prima nog kon blijven zitten, maar als je er dan wat dieper over na denkt, weet je ook dat zij een beslissing nemen op basis van feiten. De feiten stonden in mijn dossier: verminderd vruchtwater na de draaipoging van vrijdag, vreemd hartfilmpje op maandag en geen groei ten opzichte van 1,5 week eerder. Gewicht bleef steken op 2256 gram. Als een kindje niet goed groeit in de baarmoeder en je bent de grens van de 37 weken voorbij, dan is het kindje beter af buiten de buik dan in de buik. De conditie van Naomi was op dat moment goed voor een bevalling, je weet niet hoe dat de volgende dag of zelfs de week daarna was geweest. Artsen moeten wel besluiten over een leven dat in mijn buik groeit. Ik ben achteraf blij dat ze deze keuze hebben gemaakt.

Hoe groot is de kans dat een tweede kindje ook minder goed groeit?
Uiteindelijk had Naomi geen officiële groeiachterstand. Ze mocht dezelfde dag nog mee naar huis, maar wij bleven in het ziekenhuis, zodat we de eerste nacht niet meteen alleen waren. Mijn placenta kwam niet meteen. Ze hadden een stuk vlies en de navelstreng en de rest kwam pas later. Gelukkig hoefde ik niet naar de OK, dat scheelde namelijk niet veel. Wel hebben ze de placenta onderzocht, want ze hadden dat nog nooit gezien. Met 6 weken ging ik terug naar het ziekenhuis en vertelde de verloskundige dat er niets uit het onderzoek was gekomen. Positief dus. Natuurlijk zal ik bij een tweede zwangerschap daar aan terugdenken, Stephan ook. Maar iedere zwangerschap is anders. Ik mag overigens ook gewoon weer onder controle bij de verloskundigenpraktijk en dat ga ik doen ook 😉 Hele lieve en fijne dames! In 2017 kregen wij een gezonde tweede kindje. Een zoon met 38 weken en 5 dagen. Geen groeiachterstand. 

Is dit voor iemand herkenbaar? Ik hoop het eigenlijk niet 😉

Liefs Angela